باور عام درباره واژۀ توبه که به مراتب در انجیل به کار رفته، همانا احساس شرمندگی توأم با تأسف شدید بر گناهان گذشته است. به همین دلیل عده زیادی به این نتیجه عجولانه و غیر قابل دفاع رسیده‌اند که به «بخشودگی از گناهان» که در انجیل به همۀ توبه‌کاران وعده داده شده، دست یافته‌اند. عده دیگری نیز بر خلاف گروه اول، بی‌جهت از سوی دیگر بام سقوط کرده و از رحمت خداوند قطع امید کرد‌ه‌اند. لذا توضیح این نکته، هم هشداری است برای گروه اول و هم متعاقباً تشویقی برای گروه آخر که بدانند واژه توبه چنانکه عوام آنرا پذیرفته‌اند، به نحو کامل معنی این واژه را آنگونه که در زبان اصلی به کار رفته، نمی‌رساند. در زبان یونانی (زبان اصلی متن عهد جدید) معنی واقعی این کلمه، کمتر به احساسات ربط داشته و بیشتر بیانگر عملی اخلاقی-ارادی است.
از میان آیات فراوانی که در آنها از کلمه توبه استفاده شده، می‌توان به آیه ۱۰ از باب هفتم در رساله دوم قرنطیان اشاره کرد که معنی کلمه را به خوبی نشان می‌دهد: «از آنجا که اندوه در راه خدا توبه‌ای را نتیجه می‌دهد که سرانجامش نجات است و باعث پشیمانی نیست. اما اندوه دنیوی نتیجه‌اش مرگ است.»
پولس رسول یقیناً از اندوه و غصه برای گناهان به عنوان شرط جدائی ناپذیر «نجات» صحبت می‌کند. تفاوت «اندوه در راه خدا» در مقایسه با «اندوه دنیوی» در این است که ریشۀ اندوه دنیوی ترس خودخواهانۀ ناشی از عاقبت گناه است، در حالیکه اندوه خدایی، ریشه در محبت به خداوند دارد.
اگر این آیه را به صورت لفظی ترجمه کنیم، چنین خواهیم خواند : « اندوه خدایی برای نجات کار می‌کند (یا آنرا سبب می‌شود)»..حال اگر اندوه در راه خدا به خودی خود «توبه» محسوب می‌شد، چرا در کلام خداوند می‌خوانیم که چیزی را سبب می‌شود (برای آن کار می‌کند) که خود همان هست؟ مطابق متن اصلی، اندوه در راه خدا باعث تغییر فکر و تغیر نظر می‌شود که از آن پشیمانی و توبه‌ای نیست. در حالیکه اندوه دنیوی نتیجه و پی‌آمدش مرگ است.
زمانی که یحیی تعمیددهنده بشارت خود را در بیابان آغاز نمود – تا راه را برای آمدن مسیح هموار سازد- وی فریاد برداشت که: «توبه کنید» (یعنی نظر خود را عوض کنید). بدیهی است که این تغییر فکر برای همه کسانی که به وضعیت گناه‌آلود خود در حضور خداوند پی برده‌اند، توأم با احساس شرمندگی و اندوه خواهد بود.
لذا هرچند این برداشت عامیانه از کلمه توبه به معنی «احساس اندوهی شدید برای گناهانمان»، برداشتی درست است اما به نحو کامل معنی این واژه را در زبان اصلی نمی‌رساند. زیرا در زبان یونانی تأکید زیادی است بر تصمیمی جدی برای دوری گزیدن از گناه، تا اندوه پس از ارتکاب بدان. هر چند اندوه برای گناهان بسیار مهم است اما مهمتر از آن، تصمیم قاطعانه برای دوری گزیدن از ارتکاب آن است.
احساس گناهکار بودن می‌تواند خود را به درجات مختلفی بروز دهد. درباره اهمیت میزان و شدّت و حدّت این احساسات، کلام خداوند سکوت اختیار کرده و به هر شکلی که بروز داده شوند: چه از راه گریه و زاری، و چه با قلبی اندوهناک و گردنی خم شده از شرم انجام گناه، در نهایت فرق چندانی نمی‌کند، اگر این اندوه ما را به سوی دستهای گشاده خداوندمان عیسی مسیح براند. او که خدای متعال و یگانه نجات دهنده و حامی ما در زمان نیاز است.
نویسنده ف. و. کروماکر (واعظ شهیر آلمانی در قرن نوزدهم میلادی) – ترجمۀ دکتر زرین قلوب